عصب‌کشی یا درمان ریشه یکی از مهم‌ترین و پرکاربردترین درمان‌ها در دندان‌پزشکی است که زمانی انجام می‌شود که پالپ (بافت نرم داخل دندان که شامل عصب و عروق خونی است) دچار التهاب، عفونت یا مرگ شده باشد. این مشکل معمولاً به دلیل پوسیدگی عمیق، ضربه شدید به دندان، یا ترک و شکستگی ایجاد می‌شود.
مراحل عصب‌کشی
عصب‌کشی معمولاً در چند مرحله انجام می‌شود:
بی‌حسی موضعی: ابتدا دندانپزشک ناحیه مورد نظر را بی‌حس می‌کند تا بیمار دردی احساس نکند.
ایجاد حفره در دندان: دندانپزشک سوراخی روی دندان ایجاد می‌کند تا به پالپ دسترسی پیدا کند.
تخلیه عصب و پاک‌سازی کانال‌ها: با استفاده از ابزارهای خاص، عصب آسیب‌دیده و بافت‌های آلوده از داخل ریشه دندان خارج می‌شود. سپس کانال‌ها با مواد ضدعفونی‌کننده شستشو داده می‌شوند.
پر کردن کانال: پس از پاک‌سازی کامل، کانال‌های ریشه با ماده‌ای خاص به نام گوتاپرکا پر و مهر و موم می‌شوند تا از ورود باکتری جلوگیری شود.
ترمیم نهایی: در انتها، دندان یا با مواد پرکننده ترمیم می‌شود یا در صورت لزوم، روکش گذاشته می‌شود تا از شکستگی و آسیب‌دیدگی مجدد جلوگیری شود.
علائم نیاز به عصب‌کشی
درد شدید و مداوم دندان
حساسیت شدید به سرما یا گرما
درد هنگام جویدن یا فشار آوردن
تغییر رنگ دندان
تورم و التهاب لثه
وجود جوش چرکی روی لثه (نشانه عفونت)
مزایای عصب‌کشی
حفظ دندان طبیعی و جلوگیری از کشیدن آن
رفع درد و عفونت
امکان بازسازی دندان و استفاده مجدد از آن
جلوگیری از گسترش عفونت به سایر نواحی دهان یا بدن
مراقبت‌های بعد از عصب‌کشی
پرهیز از خوردن غذاهای سفت تا چند روز
رعایت بهداشت دهان و دندان (مسواک، نخ دندان، دهان‌شویه)
مصرف آنتی‌بیوتیک و داروهای تجویزشده توسط پزشک
مراجعه برای چکاپ و در صورت نیاز گذاشتن روکش روی دندان
عوارض احتمالی
در صورتی که درمان به‌درستی انجام نشود یا مراقبت کافی صورت نگیرد، ممکن است مشکلاتی مانند عفونت مجدد، ترک خوردگی دندان، یا درد باقی‌مانده ایجاد شود. به همین دلیل، انتخاب دندانپزشک با تجربه و پیروی از دستورات او اهمیت زیادی دارد.
نتیجه‌گیری
عصب‌کشی یک روش مؤثر برای نجات دندان‌هایی است که به شدت آسیب‌دیده‌اند. برخلاف تصور عمومی، با بی‌حسی مناسب، این درمان درد زیادی ندارد و می‌تواند از کشیده شدن دندان جلوگیری کرده و عملکرد و زیبایی آن را حفظ کند.